فاد FUD چیست؟ مفهوم فاد در ارز های دیجیتال

آیا تاکنون برایتان پیش آمده است که از واقعه یا اخبار منفی بازار بترسید و حس عدم اطمینان به شما دست دهد؟ اگر پاسختان مثبت است، باید بدانید که شما FUD را تجربه کرده‌اید؛ یعنی همان ترس و تردیدی که ناشی از احساسات منفی بازار است و شما را وادار می‌کند اقداماتی انجام دهید که شاید خیلی هم با آن موافق نباشید. البته این مسئله ابعاد دیگری هم دارد که اگر مایل به دانستن آن هستید، آکادمی گرانمایه تمام نکات لازم را در مورد این موضوع برای شما بازگو می‌کند. در این مطلب نگاهی به فاد خواهیم داشت و می‌خواهیم موشکافی کنیم که این حس چه تبعاتی دارد.

فاد FUD چیست؟

اصطلاح فاد از سرواژه‌های Fear, Uncertainty and Doubt گرفته شده است که به معنای ترس، عدم قطعیت و شک و تردید است. این اصطلاح را معمولا در بازار ارزهای دیجیتال زیاد استفاده می‌کنند. اصطلاح فاد در مواقعی به کار می‌رود که معمولا اخبار منفی در خصوص یک ارز دیجیتال یا پروژه در رسانه‌ها و جامعه کریپتو منتشر می‌شود و بازتاب این اخبار در ذهنیت و رفتار معامله‌گران بروز پیدا می‌کند. معمولا اخباری که در این زمینه منتشر می‌شود، حاوی اطلاعات نادرست یا گمراه‌کننده است و همیشه هم ریشه و اساس حقیقی ندارد. پس به‌طور کلی فاد در پی شایعه و صحبت‌های بی‌پایه و اساس تقویت می‌شود.

دلایل زیادی وجود دارد که چرا یک نفر اقدام به انتشار چنین اخباری می‌کند. مثلا ممکن است شما نسبت به یک پروژه احساس خوبی نداشته باشید و فکر کنید که مشکلاتی در‌ آن وجود دارد. اما شما به تنهایی نمی‌توانید اثر چندانی روی یک پروژه بگذارید. این اتفاق وقتی برجسته می‌شود که بخش عظیمی از توجهات به سمت آن پروژه کشیده شود و قضیه رسانه‌ای شود.

پس وقتی یک سلبریتی یا رسانه‌ای که مخاطبان زیادی دارد، به هر دلیلی اقدام به انتشار چنین اخباری کند، خیل عظیمی از افراد فعال در بازار نیز دچار ترس و تردید می‌شوند و ممکن است دارایی خود را بفروشند. نکته این‌جاست که این اخبار معمولا تاییدشده نیستند و صرفا برگرفته از احساسات هستند. یعنی کاربران بدون آن‌که دلیلی برای فروش دارایی وجود داشته باشد، تنها به خاطر همین حرف و حدیث‌ها دست به فروش می‌زنند. در جامعه ارزهای دیجیتال افراد مخالف بیت کوین کم نیستند. مثال بارز همان پیتر شف است که چپ و راست به بیت کوین می‌تازد و به آن انتقاد وارد می‌کند. چنین فردی به راحتی می‌تواند ترس و شک را به دل افراد مختلف بیندازد و آن‌ها را تا مرز فروش دارایی‌های خود بکشاند.

در چه شرایطی احتمال ایجاد فاد در بازار وجود دارد؟

آنچه در مورد فاد گفتیم، یک تعریف کلی در این باره بود و باید این را بدانید که ترس و عدم قطعیت جنبه‌های گسترده‌ای دارد. در ادامه به دو وضعیتی اشاره می‌کنیم که می‌توانند منجر به بروز FUD شوند.

ریزش شدید قیمت در بازه زمانی کوتاه

گاهی ممکن است یک ارز دیجیتال به دلایل مختلفی با کاهش قیمت مواجه شود. مثلا ممکن است یک نهنگ مقدار قابل توجهی از یک ارز دیجیتال را بفروشد. همین حرکت باعث ایجاد فاد می‌شود و پس از آن شاهد فروش آبشاری خواهیم بود. حس ترس معمولا باعث این اتفاق می‌شود. این فرصت مناسبی برای افرادی است که به بنیاد پروژه اعتقاد دارند و مطمئن هستند که در آینده رشد می‌کند؛ به این ترتیب می‌توانند آن دارایی ارزشمند را در قیمت‌های پایین بخرند و هولد کنند. پس فاد در این‌جا برای فروشندگان باعث ضرر می‌شود و برای افراد دیگری که اقدام به خرید می‌کنند، یک برد بزرگ محسوب می‌شود.

انتشار اخبار منفی به طور پیاپی و ریزش قیمت

یک پروژه را در نظر بگیرید که یک خبر منفی در مورد آن پخش شود. مثلا فرض می‌کنیم یک هکر به آن پروژه حمله کرده باشد. سپس خبر دیگری از فساد بنیان‌گذار پروژه منتشر شود. همین اخبار منفی پیاپی دلیل کافی برای کاهش قیمت ارز دیجیتال هستند و این اتفاقات عامل مهمی برای به‌وجود آوردن FUD هستند. چنین اخباری گاهی مدتی طولانی بر آن ارز دیجیتال سایه می‌اندازند و اصلا معلوم نیست سرنوشت پروژه پس از این مسئله، به کجا کشیده شود.

تاثیر فاد FUD بر بازار چیست؟

سوال مهمی که پیش می‌آید این است که FUD چه اثری بر بازار ارز دیجیتال دارد. با توجه به تعاریفی که در مورد این اصطلاح بیان کردیم، می‌توان دریافت که فاد گاهی با هدف ترساندن سرمایه‌گذاران خرد انجام می‌شود. فاد به فروش ارز دیجیتال توسط این افراد منجر می‌شود و فروش بیشتر مساوی است با پایین آمدن بیشتر قیمت. این نقطه همان‌جایی است که نهنگ‌ها و سرمایه‌داران فرصت را مغتنم می‌شمارند و دست به خریدهای گسترده می‌زنند.

عدم اطمینان به خودی خود همیشه اثر منفی و نزولی بر بازار می‌گذارد. حالا اگر این احساس با ترس و تردید هم همراه شود، مسلما اثر پررنگ‌تری خواهد داشت. به‌عنوان مثال، ترس از نظارت و قانون‌گذاری یک عامل رایج برای فروش گسترده است. چرا که سرمایه‌گذاران همواره به دنبال آن هستند که از دردسر دور باشند و درگیر مسائل قانونی نشوند.

به‌طور کلی یکی از آثار بسیار منفی فاد بر بازار این است که اعتماد را از بین می‌برد. این مسئله خود منجر به کاهش سرعت رشد و پیشرفت بازار می‌شود و پذیرش ارزهای دیجیتال را با تاخیر مواجه می‌کند.

انواع فاد

درست است که فاد به طور کلی به معنای ترسی است که از انتشار اخبار منفی ناشی می‌شود، اما می‌توان آن را به‌نوعی دسته‌بندی کرد. به‌عنوان مثال می‌توان این تقسیم‌بندی را در نظر گرفت:

  • فادهای رایج: کم پیش نیامده است که شنیده‌ایم بیت کوین توسط مجرمان استفاده می‌شود، یا این‌که بازار ارز دیجیتال پر از نوسان است و نمی‌توان روی آن خیلی حساب کرد و هم‌چنین این مسئله که بازار کریپتو ارزش ذاتی ندارد و روزی ممکن است کلا نابود شود. این جملات شاید برای برخی از ما غیرمنطقی به نظر برسند، اما هستند کسانی که طرفدار این قبیل صحبت‌ها هستند. به نظر نمی‌رسد به این زودی‌ها این اخبار و شایعات منفی تمام شوند. به هر حال این‌ها مواردی هستند که اثر منفی روی احساسات سرمایه‌گذاران می‌گذارند.
  • فادهای تکنولوژی: برخی از افراد دیگر هستند که به ماهیت ارز دیجیتال به لحاظ تکنولوژیکی خرده می‌گیرند و مدام در پی آن هستند که ترس و وحشت را در دل مردم ایجاد کنند. این مسئله که بیت کوین برای محیط زیست زیان‌آور است یا این‌که ماهیت کوین‌ها و توکن‌ها طوری است که به راحتی از دست می‌روند و گم می‌شوند، مواردی هستند که در دسته فادهای ناشی از تکنولوژی و توسعه قرار می‌گیرند.
  • فادهای قانون‌گذاری: شاید این دسته از FUDها بیشتر از باقی موارد برایمان ملموس باشند و واقعا حق داشته باشیم بترسیم. ممنوعیت ماینینگ در چین یکی از بارزترین نمونه‌های این موارد است. ممکن است هر لحظه دولت‌ها استفاده از ارز دیجیتال را ممنوع کنند یا برای کاربران مالیات تعیین کنند. این موارد باعث می‌شوند خیلی‌ها اصلا سمت ارز دیجیتال نروند یا دارایی‌های خود را بفروشند و برای همیشه با این بازار وداع کنند.
  • سایر موارد: برخی از ترس‌ها هم هستند که صرفا به دلیل تبلغات رسانه و اینفلوئنسرها ایجا می‌شوند. کم نداریم افرادی که دنبال‌کننده‌های زیادی دارند و مدام حرف‌های منفی در مورد بازار ارز دیجیتال و بیت کوین می‌زنند.

چند نمونه از فاد در بازار ارز های دیجیتال

در این بخش چند نمونه از مواردی را که باعث ایجاد فاد در بازار کریپتو شده‌اند با هم مرور می‌کنیم که مشهورترین اتفاقاتی هستند که در بازار ارز دیجیتال ثبت شده‌اند.

ریزش کرونا

فاد صرفا به پروژه‌های نامعتبر یا کوچک مربوط نمی‌شود. گاهی در مورد ارزهای برتر بازار هم این اتفاق می‌افتد. همین بیت کوین را در نظر بگیرید که در شرایط اعلام بیماری کرونا چه ریزش قیمتی را تجربه کرد. همان موقع بود که خیلی از افراد ترسیدند و به دلیل فاد، اقدام به فروش بیت کوین کردند. حالا خودتان ببینید کسانی که به رشد بیت کوین معتقد بودند، چه فرصت خوبی را برای خرید این ارز دیجیتال در کف قیمت به دست آوردند و همین الان هم سود بسیار زیادی کرده‌اند.

ریزش های مربوط به جنگ

جنگ جزو عواملی است که همیشه در بازار موثر است و روی قیمت دارایی‌های مختلف اثر می‌گذارد. نمونه بارز آن را می‌توان جنگ روسیه و اوکراین دانست. یا همین چند وقت پیش بود که درگیری‌های خاورمیانه منجر به ریزش بازار ارزهای دیجیتال شد. این مسئله هم می‌تواند به شدت موجب FUD‌ شود و هم‌چنان با وقوع هر جنگی این ریزش‌ها دوباره اتفاق خواهند افتاد.

فاد های مربوط به هک شدن یا سقوط صرافی‌های بزرگ

هک صرافی‌های بزرگ همیشه این ترس را در دل کاربران می‌اندازد که نکند دارایی‌های آن‌ها هم به خطر بیفتد. به همین خاطر افراد به صرافی هجوم می‌آورند تا اموال خود را برداشت کرده و از صرافی خارج کنند. این یک اقدام طبیعی است و منطقی است که کاربران برای حفظ سرمایه خود دست به چنین عملی بزنند. سقوط صرافی FTX از جمله همین موارد است. همچنین مشکلاتی که برای صرافی بایننس هم به وجود آمد، موجب ریزش بازار ارز دیجیتال شد.

جنگ‌های بین ریپل و SEC

یکی از پرونده‌های معروف بازار ارز دیجیتال، دعوای بین شرکت ریپل و کمیسیون بورس و اوراق بهادار است. این پرونده بیش از چند سال است که ادامه دارد و هنوز هم نتیجه قطعی آن مشخص نشده است. طی این سال‌ها ریپل به دلیل همین مسئله و ترس کاربران از فروپاشی این رمزارز، رشد نکرده است. این نمونه‌ای از ترس و فاد است که مانع پیشرفت یک پروژه شده است.

تفاوت فاد با فومو در چیست؟

در دنیای ارزهای دیجیتال، اصطلاح فاد معمولا با واژه دیگری به نام فومو همراه است. FOMO مخفف عبارت Fear of Missing Out و به معنای ترس از عقب ماندن از بازار است. این دو واژه تقریبا در برابر هم قرار دارند. چرا که فاد بخاطر ترس پدیدار می‌شود و فومو ناشی از طمع برای کسب سود است. ترس و طمع هم که همیشه در بازارهای مالی دو یار دیرینه هستند که دوشادوش هم حرکت می‌کنند.

همان‌قدر که فاد می‌تواند موجب ضرر و زیان شود، فومو نیز می‌تواند همین عاقبت را در پی داشته باشد. به‌طور کلی رفتارهایی که ناشی از احساسات (چه ترس و چه طمع) باشند، مخرب هستند و می‌توانند منجر به نتایج نامطلوبی در سرمایه‌گذاری شوند. برای مشاهده شاخص ترس و طمع می توانید به این صفحه شاخص ترس و طمع گرانمایه مراجعه کنید، این صفحه به صورت روزانه آپدیت می شود و در تصویر آخرین وضعیت شاخص ترس و طمع رو میتونید ببینید.

FUD باعث می‌شود کاربر دارایی را در جایی نامناسب بفروشد و از سودی که ممکن است بعدا نصیبش شود، بی‌بهره بماند. FOMO نیز باعث ورود به بازار از سر هیجان می‌شود. به همین خاطر خیلی از مواقع فعالانی که درگیر این حس می‌شوند، در بدترین نقطه و در اوج قیمت وارد بازار می‌شوند و باید مدتی طولانی صبر کنند تا به سود برسند (اگر واقعا سودی در کار باشد و دارایی بتواند از آن پس رشد کند).

آیا فاد همیشه خطرناک است؟

مشخصا خیر. فاد نیز مثل خیلی از پدیده‌های دیگر، هم ریسک‌آفرین و خطرساز است و هم جنبه‌های مثبت آن را نیز باید در نظر گرفت. همان‌طور که در مثال‌ها و نمونه‌های بالا توضیح دادیم، فاد حس ترسی است که در میان فعالان بازار ایجاد می‌شود. این حس ترس همیشه هم بد نیست و گاهی موجب می‌شود پیش از آنکه قضیه بیخ پیدا کند، کاربر دارایی‌های خود را بفروشد و از زیان بیشتر جلوگیری کند.

اما فارغ از این مسئله، فاد می‌تواند موجب کاهش قیمت و ایجاد فرصتی برای خرید در کف قیمت باشد. اگر معامله‌گر باتجربه‌ای باشید، از حس فاد استفاده می‌کنید و می‌توانید دارایی موردنظر خود را در قیمت‌های بسیار مطلوبی خریداری کنید. نمونه این مسئله را بالاتر در مورد کرونا و ریزش قیمت بیت کوین بیان کردیم. البته مسئله این است که در زمانی که ترس و عدم قطعیت بر بازار حاکم است، خیلی سخت است که خودمان را راضی کنیم و دست به خرید بزنیم. به همین خاطر است که FUD معمولا یک عامل منفی است و کمتر می‌توان به جنبه مثبت آن فکر کرد.

جمع‌بندی

فاد (FUD) یا همان ترس، عدم قطعیت و تردید، اصطلاحی است که در بازار ارز دیجیتال بسیار کاربرد دارد. این اصطلاح وقتی به کار می‌رود که اخبار منفی احساسات سرمایه‌گذاران و تریدرها را برمی‌انگیزد و آن‌ها را به انجام اقداماتی مثل فروش آبشاری سوق می‌دهد. وقتی کاربران از سقوط یک رمزارز می‌ترسند یا از آینده آن نامطمئن می‌شوند، با ترس دارایی‌های خود را می‌فروشند؛ حال آن‌که این ترس منشا درستی ندارد و صرفا به دلیل بازتاب اخباری منفی است که معمولا اصلا حقیقت هم ندارند. آیا شما تا کنون این حس را تجربه کرده‌اید؟ آیا برایتان پیش آمده است که احساس خطر کنید و بخواهید دارایی‌های خود را حتی با قیمت پایین بفروشید؟ تجربه خود را برای ما بنویسید.

امیر رضوانی
0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
تازه‌ترین
قدیمی‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها