اندیکاتور در کلمه به معنای شاخص یا نشانگر است. امروزه استفاده از اندیکاتورها به منظور تحلیل و فعالیت در بازارهای مالی محبوب و رایج است. افرادی که تمایل به فعالیت در بازارهای مالی دارند، می‌توانند به وسیله این ابزار جذاب، فرصت‌های سرمایه‌گذاری را شناسایی کرده و بهترین زمان ورود و خروج به معاملات را در نظر بگیرند.
تریدرها با تحلیل تکنیکال و بررسی روند تغییرات قیمت می‌توانند این فرصت‌ها را به موقع تشخیص دهند. البته اندیکاتورها علاوه بر شناسایی فرصت‌ها، اطلاعات دیگری نظیر: تغییرات قیمتی را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهند. این ابزار می‌تواند سرعت و دقت تحلیل را به طور چشمگیری افزایش دهد.
و اما اندیکاتور در تحلیل تکنیکال چیست؟ آیا افراد تازه‌کار و کم تجربه هم می‌توانند از این ابزار استفاده کنند ؟ بهترین و کاربردی‌ترین اندیکاتورها کدامند؟ با استفاده از این ابزار چه اطلاعاتی را می‌توانیم به دست آوریم؟
در ادامه به منظور پاسخ به تمامی این سوالات و نکات پیرامون آن‌ها، توضیحاتی ارائه خواهیم داد.
اندیکاتور چیست؟
اندیکاتورها در حقیقت ابزارهایی هستند که با اعمال روابط ریاضی خاص بر روی قیمت سهم یا حجم معاملات یا هر دو شکل می‌گیرند. این ابزار اغلب به منظور پیش‌بینی و تایید تحلیل مورد استفاده قرار می‌گیرد. اندیکاتورها انواع مختلفی دارند که آشنایی با آن‌ها سبب افزایش سرعت و دقت در تحلیل می‌شوند. شما می‌توانید از نمودارهای قیمت اطلاعات مختلف بسیاری پیدا کنید.
درک و استفاده از این اطلاعات ملزم به یادگیری فرمول‌ها و محاسبات ریاضی است. برای استفاده از این فرمول‌ها باید اطلاعات نمودار قیمت (کمترین قیمت، بیشترین قیمت، آخرین قیمت، اولین قیمت) را درک کنید. پس از پردازش، خروجی این فرمول‌ها به صورت گرافیکی در کنار نمودار اصلی و یا به صورت مجزا بر روی صفحه به نمایش در می‌آید که به آن اندیکاتور گرفته می‌شود. اندیکاتورها با استفاده از موارد ذکر شده می‌توانند اطلاعات بسیار مهم ارزشمندی را در زمینه شتاب حرکتی، وضعیت روند، قدرت روند و … در اختیار تریدرها و معامله‌گران قرار دهند. اگر به دنبال یکی از بهترین سبک‌های تحلیلی هستید، سبک تحلیل پرایس اکشن را امتحان کنید. دوره پرایس اکشن، جدیدترین متد معامله‌گری در ارزهای دیجیتال را پوشش می‌دهد. برای یادگیری اصول این سبک، حتماً در دوره پرایس اکشن شرکت کنید.
اطلاعات مورد استفاده در اندیکاتورها
اطلاعات ورودی اندیکاتورها شامل: داده‌های قیمت، حجم معاملات و تغییرات آن ها در روزهای گذشته می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌کنیم پبش از یادگیری اندیکاتورها مختلف، انواع قیمت سهم را مورد بررسی قرار دهید. در حالت کلی 4 نوع قیمت برای یک دارایی در یک بازه زمانی در نظر گرفته می‌شود که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم داشت.
- قیمت آغازین «Open»: قیمت اولین معامله‌ای که در آن بازه زمانی انجام شده است را نمایش می‌دهد.
- قیمت پایانی «Close»: نمایانگر میانگین موزون قیمت معاملات یک نماد که بر اساس حجم مبنا محاسبه می‌شود، است.
- کمترین قیمت «Low»: نمایانگر پایین ترین قیمت سهم که در آن بازه زمانی است.
- بیشترین قیمت «High»: نمایانگر بالاترین قیمت سهم که در آن بازه زمانی است.
نکته: برای تحلیل اندیکاتورها نیاز به تمامی داده های ذکر شده، خواهید داشت.
آشنایی با کاربرد اندیکاتور
همانطور که اشاره شد، اندیکاتورها به دلیل تغییرات گذشته قیمت می‌توانند اطلاعات مفیدی را در اختیار ما قرار دهند. در ادامه به کاربردهای اندیکاتورها می‌پردازیم.
- تایید تشخیص روند و جهت آن: از مهم‌ترین کاربردهای اندیکاتورها می‌توان به تایید تشخیص روند و جهت آن اشاره داشت. زمانی که تحلیل گران با توجه به داده‌های تکنیکالی یا بنیادی، جهت و قیمت ورودی مناسب در بازار را پیش‌بینی می‌کنند، می‌توانند از اندیکاتورها به منظور گرفتن تایید از تحلیل خود استفاده کنند.
- پیش‌بینی قیمت: اندیکاتور می‌توانند برای پیش‌بینی قیمت مناسب ورود به سهم و معامله کاربردی و مفید واقع شود.
- اعلام هشدارها: اندیکاتورها گاهی با توجه به وضعیت، پیش از تغییر روند یا همزمان با آن، علائم بازگشت روند را نمایش می‌دهند. به همین دلیل تریدرها و معامله‌گران از اندیکاتورها می‌توانند به منظور درک هشدارهای تغییر روند و جهت حرکتی قیمت استفاده کنند.
نکته: این ابزار به صورت نمودار بوده و در تحلیل رفتار قیمتی سهام بسیار کاربردی و مفید است. از آن جایی که اندیکاتورها دارای انواع مختلفی هستند، تحلیل گران حرفه ای با تسلط بر روی آن‌ها می‌توانند پیش‌بینی دقیق‌تری از رفتار قیمتی سهم داشته باشند.
آیا می توان با کمک اندیکاتورها ترید کرد؟
اندیکاتورها از جمله ابزارهای قدرتمندی هستند که افراد با استفاده از آن‌ها به راحتی می‌توانند اطلاعات بسیار مهمی از وضعیت بازار کسب کنند. دقت داشته باشید که برای تحلیل بازار، استفاده از یک اندیکاتور کافی نخواهد بود؛ زیرا بنابر دلایل مختلفی نظیر: محاسبه بر اساس رفتار گذشته قیمت، امکان سیگنال اشتباه در یک اندیکاتور وجود دارد.
به صورت کلی هر اندیکاتور دارای مزایا و معایب خاص خود است و تمرکز آن‌ها بر روی یک جنبه است. در نتیجه برای پوشش نقاط ضعف، باید از ترکیب اندیکاتورهایی مثل: کندل استیک یا پرایس اکشن استفاده کنید. پس اگر تمایل به فعالیت و ترید در بازارهای مالی دارید، استفاده از این ابزارها می‌تواند بر روی تحلیل و میزان سود شما تاثیر بسزایی داشته باشد.
اهمیت استفاده از اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال
اندیکاتورها می‌توانند اطلاعاتی را در اختیار ما قرار دهند که اغلب در نمودار قیمت، قادر به مشاهده آن‌ها نخواهیم بود. این اطلاعات شامل: پیش‌بینی روند آینده، ورود و خروج پول به سهم، شتاب حرکتی سهم، نوسانات کوتاه مدت و … می‌شوند. به همین دلیل استخراج این اطلاعات به وسیله اندیکاتورها برای تحلیل‌گران از اهمیت بسیاری برخوردار هستند.
اندیکاتورها به نوعی فرمول‌های ریاضی هستند که با حذب احساسات و هیجانات کاذب، می‌توانند اشتباهات را تا حد قابل توجهی کاهش دهند. لذا بسیاری از تحلیل گران با استفاده از اندیکاتورها، استراتژی‌های خاصی برای خود طراحی کرده و بر اساس آن‌ها بهترین نقاط ورود و خروج به معاملات را مشخص می‌کنند. با توجه به پیشرفت و گسترش معاملات الگوریتمی و معاملات خودکار در بازارهای مالی، بیش از پیش شاهد کاربرد و نقش پررنگ اندیکاتورها هستیم. شما می توانید برای مشاهده پر کاربرد ترین الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال به این مقاله از سایت آکادمی گرانمایه مراجعه کنید.
انواع اندیکاتورها (پیشرو، پسرو)
در حالت کلی، اندیکاتورها را می‌توانیم بر اساس عوامل و فاکتورهای مختلفی تقسیم‌بندی کنیم. این ابزار بر اساس زمان ترسیم به دو دسته پیشرو «متقدم» و پسرو «متاخر» تقسیم می‌شوند. اندیکاتورهای پیشرو به منظور پیش بینی وضعیت آینده قیمت و اندیکاتورها تاخیری به منظور دریافت اطلاعات و گزارشی از تاریخچه قیمت یک دارایی و دلیل قیمت کنونی استفاده می‌شوند.
در ادامه توضیحات مختصری در مورد هر یک از این موارد ارائه می‌دهیم.
اندیکاتور پیشرو «Leading Indicator»
ابزاری که قادر به پیش‌بینی روند حرکت نمودار باشد و دید خوبی نسبت به رفتار قیمتی سهم در آینده ارائه دهد، تحت عنوان اندیکاتور پیشرو شناخته می‌شود. اندیکاتور استوکستیک و اندیکاتور شاخص قدرت نسبی از جمله ابزارهای پیشرو مهم و کاربردی به شمار می‌آیند. دقت داشته باشید این اندیکاتورها را باید با سایر شاخص‌ها استفاده کنید و تنها آن‌ها را مبنای تصمیمات خود قرار ندهید.
لذا در صورت تمایل به پیش‌بینی سریع و تغییر جهت‌های آینده، می‌توانید از Leading Indicator استفاده کنید. این ابزارها اغلب وظیفه اندازه‌گیری میزان خرید و فروش‌های هیجانی در یک دارایی یا سهم را بر عهده دارند.
اندیکاتور پسرو «Lagging Indicator»
این ابزار عقب تر از نمودار حرکت کرده و اغلب به عنوان سیگنالی برای تغییر روند بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته اندیکاتور پسرو نیز مشابه با سایرین، بهتر است به تنهایی مورد استفاده قرار نگیرد. لذا توصیه می کنیم در کنار استفاده از این ابزار، نمودار قیمتی، حمایت‌ها و مقاومت‌های سهم را نیز مورد بررسی قرار دهید.
توجه داشته باشید که این نوع اندیکاتورها می‌توانند در روندهای بلند مدت، قابلیت بهترین از خود نشان دهند. این ابزار در کوتاه مدت تنها روند صعودی یا نزولی را نشان داده و از نمی‌توان به منظور مشاهده اخطارهای تغییرات قیمت در طی زمان کوتاه استفاده کرد. از انواع اندیکاتورهای پسرو می‌توان به MACD اشاره داشت.
نکته: ابزارهای پسرو یا تاخیری در اغلب مواقع اخطارهای خرید و فروش را دیر به ما نمایش می‌دهد. به این ترتیب اگر تمایل به انجام سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت دارید، در کنار استفاده از اندیکاتورهای تاخیری، سایر ابزارها و روش‌های تحلیلی را نیز مورد بررسی قرار دهید.
پر کاربردترین اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال
به طور کلی، اندیکاتورهای زیادی وجود دارند که هر یک از آن‌ها دارای کاربرد خاصی در تحلیل تکنیکال هستند. در این بین برخی از آن‌ها نسبت به سایرین دارای کاربرد بیشتری هستند. در ادامه به پرکاربردترین و موثرترین اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال اشاره خواهیم داشت.
اندیکاتور MacD
اندیکاتور MACD از جمله بهترین و کاربردی‌ترین اندیکاتورهای پیشرو به شمار می رود که اغلب معامله‌گران حرفه‌ای از آن استفاده می‌کنند. MACD مخفف «Moving Average Convergence» به معنای «میانگین متحرک همگرایی واگرایی» است. این ابزار معمولا به منظور تشخیص مومنتوم یا همان قدرت بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد که نمایانگر قدرت و سرعت تغییرات قیمت در نمودار است.
مومنتوم حرکتی در MACD تغییر حرمات قیمتی در دوره‌ای خاص را نشان می‌دهد و معامله‌گران به وسیله آن قدرت روند حرکتی یک نمودار را تعیین می‌کنند.
اندیکاتور RSI
ابزار RSI نیز در لیست اندیکاتورهای پیشرو روندی قرار می‌گیرد. این ابزار تحت عنوان یک نوسانگر نما بین دو خط افقی و میان مقادیر 0 تا 100 نوسان می‌کند. به این صورت تغییرا اخیر قیمت را ارزیابی و نواحی خرید یا فروش بیش از حد را تعیین می‌کند. RSI را می توانیم به عنوان یک شاخص برای بررسی قدرت بازار «Momentum» در نظر بگیریم.
بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای از این ابزار برای تعیین قدرت یا ضعف روند استفاده می‌کنند. در حالت کلی، RSI زیر 30 نشان‌دهنده اشباع فروش و RSI بالاتر از 70 نشان‌دهنده اشباع خرید است.
اندیکاتور استوکاستیک stochastic
از بهترین اندیکاتورهای پیشرو می‌توان به استوک استیک «Stochastic» اشاره داشت. این ابزار اغلب به منظور تعیین سرعت و قدرت حرکات قیمتی و ارائه اطلاعاتی مهم در زمینه رون و قدرت بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد. استوک استیک به نوعی رابطه بین قیمت بسته شدن در نمودار و بازه قیمتی آن در طی یک دوره زمانی مشخص را می‌سنجد.
علاوه بر آن، معامله‌گران از استوک استیک می‌توانند زمان خرید یا فروش را تعیین کنند؛ زیرا این ابزار از دقت بسیار بالایی برخوردار است. معامله‌گران با تنظیم دوره زمانی آن، می‌توانند حساسیت اندیکاتور به نوسانات بازار را نیز تنظیم کنند. فقط به خاطر داشته باشید که این ابزار در محدوده‌ای بین 0 تا 100 نوسان می‌کند.
اندیکاتور بولینجر بند Bollinger Band
بولینجر بند «Bollinger Band» جزء اندیکاتورهای پسرو به حساب می‌آید که اغلب به منظور اندازه‌گیری نوسانات بازار و تعیین و تشخیص سقف و کف‌های قیمتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزار بر مبنای میانگین متحرک و توسط سه خط تشکیل می‌شود. خط وسط (خط میان دو خط دیگر) به عنوان خط میانگین متجرک قیمت و دو خط دیگر موجود در بالا و پایین به عنوان انحراف معیار شناخته می‌شوند.
توجه داشته باشید که دو انحراف معیار به صورت پیش فرض با خط میانگین فاصله دارند و باندهای بالای و پایین را تشکیل می‌دهند.
اندیکاتور میانگین متحرک
میانگین متحرک «Moving Average» در واقع از ابزارهای دنباله‌رو روند است که معامله‌گران از آن به منظور مشاهده روند تغییر قیمت در نمودار استفاده می‌کنند. این ابزار طبق دوره‌های زمانی مختلف، که بر اساس میانگین‌های قیمتی گذشته نمودار محاسبه می‌شوند، خطوط منحنی را در نمودار نشان می‌دهند.
دقت داشته باشید که این ابزار تاخیری بوده و هر چقدر بازه زمانی میانگین متحرک بیشتر باشد، حرکات آهسته‌تری دارد و نسبت به میانگین‌های کوتاه مدت تر، از نمودار فاصله بیشتری می‌گیرد. علاوه‌بر موارد ذکر شده، ابزار میانگین متحرک به عنوان حمایت و مقاومت داینامیک نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تفاوت اندیکاتور و اسیلاتور
اسیلاتورها در واقع زیر مجموعه‌ای از اندیکاتورها هستند که اغلب تحت عنوان نوسانگرها یا اندیکاتورهای نوسان‌نما شناخته می‌شوند. اغلب افرادی که در زمینه تحلیل تکنیکال فعال هستند، در بسیاری از مواقع اسیلاتورها را با واژه اندیکاتور (مانند: اسیلاتور RSI که به آن اندیکاتور RSI می‌گویند) استفاده می‌کنند.
البته با وجود این وابستگی ها، اسیلاتورها تفاوت‌هایی با اندیکاتورها دارند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
- تشخیص واگرایی: در اسیلاتورها امکان تشخیص واگرایی با استفاده از نمودار قیمتی وجود دارد؛ در صورتی که در اندیکاتورها چنین امکانی وجود ندارد.
- شناسایی محدوده‌های اشباع خرید و فروش: اسیلاتورها با سطوح اشباع خرید و فروش (شامل اعدادی بین 0 تا 100) شناخته می‌شوند و خروج نمودار از این دو محدوده، سیگنال فروش یا خرید تلقی می‌شود.
- نحوه نمایش: اسیلاتورها به صورت پنجره‌ای جداگانه از نمودار در زیر چارت (مثل: استوکاستیک، مکدی، RSI و …) نمایش داده می‌شوند؛ در صورتی که اندیکاتورها بر روی نمودار قیمتی نمایش داده می‌شوند.
نکته: دقت داشته باشید که در تحلیل تکنیکال، حتما باید از هر دو این ابزارها استفاده کنید. تشخیص ترکیب اندیکاتورها و اسیلاتورهای کاربردی و موثر بستگی به تجربه و فعالیت‌های شما در بازارهای مالی دارد. ولی در حالت کلی با ترکیب اندیکاتورها و اسیلاتورها می‌توانید بازدهی خود را افزایش داده و نحوه ورود و خروج صحیح سهم را تعیین کنید.
بزرگترین اشتباهی که یه تریدر تازه کار می تونه بکنه وابسته اندیکاتور شدنه
با اندیکاتور ترید نکنید اندیکاتور فقط برای تاییدیه