در اخبار ارزهای دیجیتال گاهی می‌‌خوانیم که فلان رمزارز در فلان تاریخ توکن سوزی دارد. اما منظور از توکن سوزی چیست؟ اصلا این کار برای چه انجام می‌شود؟ چه مزایا و معایبی در پس این عمل نهفته است؟ با فرض این‌که این اتفاق در یک ارز دیجیتال رخ دهد، چه اثری روی قیمت آن رمزارز خواهد داشت؟ سوالات در مورد توکن سوزی فراوان است و اگر دلیل این کار را بدانیم، می‌توانیم بهتر با فلسفه آن آشنا شویم. در این مقاله از آکادمی گرانمایه با مفهوم توکن سوزی ارز دیجیتال آشنا خواهید شد و پاسخ تمام این پرسش‌ها را خواهید یافت.
توکن سوزی چیست؟
توکن سوزی به عملی اطلاق می‌شود که طی آن تعدادی از موجودی در گردش یک ارز دیجیتال، به یک آدرس دیگر فرستاده می‌شود. این آدرس با نام آدرس Brun یا Eater Address شناخته می‌شود و آدرسی است که کسی به آن دسترسی ندارد. یعنی اگر یک پروژه توکن سوزی انجام دهد، کسی نمی‌تواند توکنهای ارسال شده به آدرس مذکور را بازیابی کند و آن‌ها را خرج یا معامله کند. دلیل این امر آن است که کلید خصوصی این آدرس، در دسترس هیچ‌کس نیست. این آدرس متعلق به کیف پولی است که فقط قابلیت دریافت توکن دارد و نمی‌توان از آن توکنی ارسال کرد. البته این آدرس به صورت عمومی قابل مشاهده است و همه کاربران می‌توانند آن را ببینند.
سوزاندن توکن به معنای خارج کردن دائمی توکن‌ها از عرضه در گردش است. این اتفاق باعث کاهش تعداد توکنهای در گردش می‌شود. هر پروژه‌ای که بخواهد موجودی توکنهای خود را کم کند، می‌تواند به کمک توکن سوزی این کار را انجام دهد. به این نکته هم توجه کنید که گاهی ممکن است پس از عرضه اولیه سکه، توکنهای باقی‌مانده از طریق همین رویداد توکن سوزی از بین بروند و برای همیشه از گردش خارج شوند.
باید به این نکته هم اشاره کرد که تمام بلاکچین‌ها لزوما از توکن سوزی استفاده نمی‌کنند. نمی‌توان گفت توکن سوزی عمل خوبی است یا بد. چرا که تمام موارد بستگی به سرمایه‌گذاران و بازیگران شبکه دارند. عرضه و تقاضا در این میان بسیار تعیین‌کننده است و می‌تواند منجر به اثرگذاری روی قیمت دارایی شود. مکانیزم‌های دیگری هم برای ضدتورمی شدن رمزارزها و کاهش عرضه آن‌ها وجود دارد که در مقالات دیگر به آن‌ها خواهیم پرداخت. از جمله پروژه‌های معروفی که توکن سوزی می‌کنند، می‌توان به اتریوم، BNB و شیبا اشاره کرد. اگر با مفهوم بلاکچین آشنایی ندارید می توانید مقاله بلاکچین چیست را مطالعه کنید.
توکن سوزی با چه هدفی انجام می شود؟
توکن سوزی با هدف کاهش موجودی توکنهای در گردش انجام می شود. به بیان دیگر با این کار، یک رویداد ضدتورمی رخ می‌دهد. در پی این مسئله، ارزش توکنهای باقی‌مانده بیشتر خواهد شد؛ چرا که هر زمان عرضه یک محصول کم شود، قیمت آن کالا یا دارایی به دلیل همین توکن سوزی و کمیابی، افزایش پیدا می‌کند. با کاهش عرضه، معمولا تقاضا بالا می‌رود. در حقیقت سرمایه‌گذاران و بازیگران این حس را دریافت می‌کنند که بازار نسبت به این کاهش عرضه واکنش مثبتی نشان می‌دهد و همین امر موجب خرید از جانب آنان می‌شود. در ادامه این اقدامات هم قیمت دارایی احتمالا هم افزایش پیدا می‌کند.
این اتفاق جدیدی نیست و در اقتصاد می‌توان نمونه‌های دیگری هم برای آن یافت. مثلا بانک مرکزی هم مکانیزم‌هایی برای خارج کردن پول در گردش دارد تا بتواند قدرت خرید مردم را کنترل کند و مانع از رشد تورم شود. یا در بازارهای بورس روشی به اسم بازخرید وجود دارد که شرکت، سهام را از مردم می‌خرد تا عرضه در گردش را کم کند. البته که همیشه هم این کار نتیجه دلخواه را ندارد و گاهی اثر معکوس می‌گذارد. هرچند این مکانیزم با آن‌چه در ارز دیجیتال اتفاق می‌افتد متفاوت است، اما هر دو به دلیل کاهش عرضه انجام می‌شوند.
در برخی موارد هم توکن سوزی به دلیل حذف توکنهای فروش نرفته انجام می‌شود. معمولا پروژه‌ها تعدادی رمزارز را به منظور فروش در ICO در نظر می‌گیرند. در برخی موارد تمام سکه‌ها به فروش نمی‌رود و توکنهای باقی‌مانده در کیف پول صاحبان آن شرکت می‌ماند. در چنین مواقعی صاحبان پروژه می‌توانند توکنهای باقی‌مانده را در بازار بفروشند و سود بسیار خوبی به دست بیاورند. این کار می‌تواند منجر به فشار فروش شود و اعتماد هولدرها را از بین ببرد. اما یک راه‌کار جایگزین هم وجود دارد و آن سوزاندن توکنهای فروش نرفته است. این مسئله می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران و هولدرها را در پی داشته باشد و آنان را به هولد کردن تشویق کند.
به جز این موارد، گاهی ممکن است یک پروژه برای جلوگیری از حمله DDoS اقدام به توکن سوزی کند. این حمله موجب ایجاد تراکنش‌های اسپم فراوان و در نتیجه کاهش سرعت در سراس شبکه می‌شود. برخی از پروژه‌ها کارمزدهای حاصل از تراکنش‌ها را می‌سوزانند تا احتمال ایجاد تراکنش‌های اسپم کم شود و شبکه‌ای سالم‌تر داشته باشیم. این‌ها اهدافی هستند که صاحبان پروژه بر اساس آن‌ها ممکن است تصمیم به توکن سوزی بگیرند که البته مهم‌ترین هدف همان اثر ضدتورمی است.
تاثیر توکن سوزی بر قیمت توکن چیست؟
بیایید قانون عرضه و تقاضا را باز هم با هم مرور کنیم. با کاهش عرضه و افزایش تقاضا، قیمت دارایی بالا می‌رود. توکن سوری نیز همین اثر را می‌تواند روی دارایی داشته باشد. البته باید به یک مسئله بسیار مهم توجه کرد. گاهی می‌بینیم که عرضه یک رمزارز نامحدود است. از آن سمت توکن سوزی هم به صورت منظم در آن انجام می‌شود. در این شرایط نمی‌توان گفت که توکن سوزی حتما منجر به افزایش قیمت می‌شود؛ چرا که هم‌چنان عرضه در گردش آن‌قدر زیاد است که از بین بردن تعدادی توکن چندان اثرگذار نیست. هم‌چنین نسبت تعداد توکنهای سوزانده شده به توکنهای در گردش هم مهم است. این مسئله را بیشتر در شت کوین‌ها یا میم کوین‌ها شاهد هستیم که معمولا عرضه‌های زیادی دارند و تعداد زیادی توکن را وارد گردش می‌کنند.
تاثیر توکن‌سوزی را می‌توان در ثبات قیمت استیبل‌کوین‌ها هم دید. گاهی در استیبل کوین‌ها شاهد آن هستیم که برای حفظ ارتباط این رمزارزها با دارایی متناظرشان، ممکن است توکنهای جدیدی مینت شوند یا توکنهای موجود سوزانده شوند. به این ترتیب قیمت دارایی ثابت خواهد ماند. به عنوان مثال وقتی قیمت استیبل کوین تتر در برهه‌ای از زمان به زیر یک دلار سقوط کرد، شرکت تتر برای حفظ قیمت این رمزارز در محدوده یک دلار، مجبور به سوزاندن توکنهای USDT شد.
قیمت یک رمزارز به عوامل و فاکتورهای زیادی بستگی دارد و نمی‌توان صرفا آن را به یک عامل ارتباط داد. به هر طریق باور کلی این است که این رویداد می‌تواند اثر مثبتی روی قیمت توکنهای باقی‌مانده بگذارد. پس می‌توان گفت توکن سوزی احساسات بازار را در جهت مثبت افزایش می‌دهد و می‌تواند پتانسیل رشد قیمت را بالا ببرد.
مزایا و معایب توکن سوزی چیست؟
توکن سوزی رویدادی است که با عرضه دارایی و قیمت آن ارتباط دارد. با این‌همه بهتر است کمی عمیق‌تر به این مسئله نگاه کرد و فواید بیشتری را برای آن بیان کرد.
در مواقعی که قیمت توکن کاهش پیدا کرده است و صاحبان پروژه به دنبال تغییر روند هستند، سوزاندن توکن می‌تواند به بازیابی قیمت دارایی کمک کند. هم‌چنین این رویداد می‌تواند به ثبات قیمت دارایی در طی دوره نوسان کمک کند. در نظر بگیرید که توکن سوزی قیمت دارایی را افزایش می‌دهد و باعث شکل‌گیری احساسات مثبتی پیرامون آن می‌شود که می‌تواند فشار فروش توکن را کم کند و قیمت آن را به ثبات برساند. این رویداد معمولا از دید توسعه‌دهندگان هم مثبت است.
یکی دیگر از فواید توکن سوزی ایجاد مشوق برای کاربران است. کاربران فعلی می‌بینند که ارزش توکن‌هایی که هولد کرده‌اند بیشتر شده است و این مسئله آن‌ها را به ادامه هولد کردن تشویق می‌کند. یا از منظری دیگر مشاهده می‌کنند که صاحبان پروژه سعی در کاهش عرضه دارند تا بتوانند توکن را ضدتورمی کنند. همین تلاش هم به نوعی نشان از توجه صاحبان پروژه به دارایی هولدرها دارد و سیگنالی مثبت محسوب می‌شود. در نهایت این امر می‌تواند افراد جدید را نیز به پروژه جذب کند و آن‌ها نیز به خیل هولدرهای آن رمزارز بپیوندند. این عوامل در کنار هم می‌توانند منجر به رشد و افزایش قیمت دارایی شوند.
علاوه بر این موارد، توکن سوزی می‌تواند به ایجاد جامعه‌ای قدرت‌مندتر منجر شود. این رویداد می‌تواند فعالیت جامعه را افزایش بدهد. به ویژه آن‌که توکن سوزی‌های موفق عاملی هستند که می‌توانند رمزارز مذکور را به یکی از محبوب‌ترین‌ها و برترین‌های بازار تبدیل کنند و این خود عاملی مثبت برای پروژه و رمزارز آن محسوب می‌شود.
در سمت دیگر برخی محدودیت‌ها و معایب نیز برای توکن سوزی بیان می‌شود. بسیاری از صاحب‌نظران معتقدند مزایای سوزاندن توکن تنها در کوتاه‌مدت خود را نشان می‌دهد و نمی‌توان به عنوان یک رویداد بلندمدت روی آن حساب باز کرد. هم‌چنین ممکن است توکن سوزی آن اثر مثبتی را که انتظارش می‌رود، نداشته باشد؛ اما از آن‌جایی که یک رویداد دائمی است و بازگشتی در کار نیست، مدیریت پروژه در این موارد بسیار مهم است. به همین دلیل است که باید پیش از همه‌چیز، اهداف و برنامه‌ریزی‌های پروژه مشخص باشد و کاربران کاملا در جریان باشند که چه اتفاقی خواهد افتاد.
اگر مقادیر سوزانده شده کم باشند، عملا اثر چندان قابل توجهی روی پروژه نخواهد گذاشت. برای مثال رمزارز شیبا را در نظر بگیرید که بیش از ۵۸۹ تریلیون توکن در گردش دارد. سوزاندن چندهزار توکن SHIB با توجه به این حجم عرضه، مقدار زیادی از توکنهای در گردش را کم نمی‌کند و نباید انتظار آثار عجیب و غریبی از آن داشت.
سوزاندن توکن هم‌چنین می‌تواند نقدینگی را کاهش دهد. این مسئله می‌تواند در روند فروش توکن‌ها اثرگذار باشد. در نتیجه این رویداد، تعادل میان عرضه و تقاضا نیز ممکن است به هم بخورد. اما پروژه‌ها از قبل برای این موارد راه‌کاری می‌اندیشند و مانع از آن می‌شوند که این اتفاق رخ دهد. اکنون پروژه‌های بزرگی توکن سوزی را انجام می‌دهند و چنین مشکلاتی برای آن‌ها به وجود نمی‌آید. پس اگر با شبکه‌ای مواجهید که شفافیت کامل دارد، نباید نگران این مسائل باشید.
ریسک‌های توکن سوزی چیست؟
توکن سوزی مزایای قابل توجهی برای تیم پروژه و هولدرها دارد؛ اما ریسک‌هایی نیز در این میان نهفته است که نمی‌توان به آن‌ها اشاره نکرد. برخی از شرکت‌ها صبر می‌کنند تا یک توکن به میزان قابل توجهی ریزش کند و سپس مقدار قابل توجهی از آن دارایی را می‌خرند. سپس با یک پامپ، توکنهای خود را با سود بالایی می‌فروشند و می‌توانند برنامه توکن سوزی را به سمتی هدایت کنند که اثر معکوس داشته باشد.
در حقیقت می‌توان این‌طور گفت که مهم‌ترین ریسک توکن سوزی این است که ممکن است منجر به افزایش قیمت دارایی‌ها نشود. چرا که هیچ تضمینی وجود ندارد که پس از توکن سوزی، ارزش توکنهای باقی‌مانده زیاد شود. ریسک بعدی به همان نکته‌ای برمی‌گردد که پیش‌تر هم به آن اشاره کردیم. به هر حال اگر مقدار توکنهای سوزانده شده نسبت به موجودی کل چشم‌گیر نباشد، نمی‌توان اثر خاصی را مشاهده کرد. این موارد حاکی از آن هستند که توکن سوزی همراه با عوامل دیگر می‌تواند موثر باشد و به تنهایی شاید آن‌چنان که انتظارش می‌رود، فایده نداشته باشد.
ریسک راگ پول نیز از جمله ریسک‌هایی است که در توکن سوزی ممکن است اتفاق بیفتد. اگر توسعه‌دهندگان پروژه به جای ارسال توکن‌ها به آدرس‌های غیرقابل بازیابی، دارایی را به آدرس یک کیف پول عادی بفرستند که قابلیت برداشت موجودی دارد و در واقع توکن‌ها را از گردش خارج نکنند، این احتمال وجود دارد که بعدا آن‌ها را در بازار بفروشند و موجب پایین آمدن قیمت و ضرر هولدرها شوند. کلاهبرداران همیشه راهی برای کسب سود بیشتر پیدا می‌کنند و در این زمینه هم می‌توانند کارهایی انجام دهند که کاربران تازه‌وارد ممکن است به راحتی متوجه این مسئله نشوند.
آیا توکن سوزی تاثیری بر موجودی کاربران دارد؟
برخی از ارزهای دیجیتال در ازای سوزاندن توکنهای قدیمی، به کاربران خود توکنهای جدید می‌دهند. مثلا اگر ارزش توکنهای سوزانده شده ۱۰۰ دلار باشد، به همان میزان توکن جدید به کاربران می‌دهند. در موارد دیگر هم پروژه اعلام می‌کند که مثلا به ازای هر ۱۰۰۰ رمزارز قدیمی، پس از توکن سوزی ۱ توکن به هولدرها تعلق خواهد گرفت. پس اگر پیش از توکن‌سوزی ۱۰۰۰ رمزارز به ارزش ۱۰ دلار داشته باشید، پس از توکن‌سوزی یک توکن با همان ارزش خواهید داشت. نسبت توکنهای قدیمی و جدید حتما از طریق اطلاعیه‌های مختلف منتشر می‌شود و هولدرها می‌توانند از روش انجام این کار، مطلع شوند.
در موارد زیادی، توکنهای سوزانده شده از محل کارمزدها تراکنش‌ها و خزانه کسر می‌شوند و کاربران عادی هیچ تغییری در موجودی خود حس نمی‌کنند. بعضی مواقع هم توکنهای سوزانده شده از ماینرها کسر می‌شود و در ازای این کار امتیازهای دیگری به آن‌ها اعطا می‌شود که ماینر کاملا در جریان این رویداد خواهد بود. در برخی موارد هم صاحبان پروژه روش بازخرید را در پیش می‌گیرند. به این ترتیب که از محل سود خود اقدام به خرید توکنهای در گردش می‌کنند و آن‌ها را می‌سوزانند. پس به طور کلی کاربران نباید نگران کاهش موجودی خود پس از توکن سوزی باشند؛ در هر صورت ارزش توکنهای کاربران قبل و بعد از فرایند سوزاندن توکن تفاوتی نخواهد کرد.
انواع روش های سوزاندن توکن
پروژه‌های مختلف برای کاهش موجودی توکن‌ها، ممکن است از روش‌های مختلفی استفاده کنند. در زیر چند روش متداول را با هم بررسی می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که این فرایندها به چه صورتی انجام می‌شوند.
توکن سوزی به روش اثبات سوزاندن
مکانیزم اثبات سوزاندن یا Proof of Burn (به اختصار PoB) یکی از روش‌های رایجی است که طی آن توکنهای مورد نظر سوزانده می‌شوند. این مکانیزم در حقیقت الگوریتمی را ارائه می‌کند که تمرکزش بر یک مشکل رایج است؛ یعنی مصرف بالای انرژی در شبکه‌های اثبات کار (PoW). به همین خاطر است که برخی PoB را معادل همان الگوریتم اثبات کار می‌دانند که در آن هیچ انرژي‌ای اسراف نمی‌شود.
برای درک بهتر این مکانیزم، اشاره‌ای کوتاه به دو مکانیزم گواه اثبات کار و گواه اثبات سهام می‌کنیم. در گواه اثبات کار، ماینرها با استفاده از تجهیزات قدرتمند خود و توان پردازشی بالا، باید یک معمای ریاضی را حل کنند تا به یک عدد دست پیدا کنند. هرچه تجهیزات آن‌ها قدرت‌مندتر باشد، سریع‌تر به عدد دست پیدا می‌کنند و پس از اعتبارسنجی، می‌توانند بلاک جدیدی به شبکه اضافه کنند. ماینر هم در ازای این کار، پاداش خواهد گرفت. این رقابت میان ماینرها همواره انجام می‌شود تا بلاک‌های جدید به شبکه اضافه شوند. مشکل بزرگ این روش این است که انرژی بسیار زیادی مصرف می‌کند و حتی موجب آلودگی نیز می‌شود که به همین خاطر مخالفت‌های زیادی را به دنبال دارد.
در سمت دیگر الگوریتم Proof of Stake را داریم که در آن دیگر به توان محاسباتی بالا نیازی نیست و به جای آن کاربران باید رمزارزهای بومی شبکه را استیک کنند تا بتوانند در عملیات اعتبارسنجی تراکنش‌ها و ایجاد بلاک‌های جدید شرکت کنند. این روش نسبت به روش اثبات کار این مزیت را دارد که نیازی به خرید سخت‌افزارهای گران‌قیمت ندارد.
الگوریتم اثبات سوزاندن روشی است که می‌تواند جایگزینی برای دو مکانیزم اجماع فوق باشد. در این سازوکار به ماینرها اجازه داده می‌شود که توکنهای خود را بسوزانند. آن‌ها در ازای این کار حق ایجاد بلاک جدید را به دست می‌آورند. مشخص است که هرچه تعداد توکنهای سوزانده شده از جانب ماینر بیشتر باشد، شانس او هم برای ایجاد بلاک‌های جدید افزایش خواهد یافت. در چنین ساختاری برای تایید بلاک، دیگر مثل PoW نیازی به سخت‌افزارهای قدرتمند وجود ندارد. ماینرها وقتی توکنهای خود را می‌سوزانند، با این کار نشان می‌دهند که به شبکه متعهد هستند و حقانیت خود را ثابت می‌کنند.
برای این‌که این روند اتفاق بیفتد، ماینرها دارایی خود را به یک آدرس قابل شناسایی ارسال می‌کنند. این عمل مشابه استیک کردن در مکانیزم گواه اثبات سهام است. این آدرس قابلیت برداشت توکن‌ها را ندارد و با ارسال دارایی به این آدرس، ماینر دیگر به موجودی خود دسترسی نخواهد داشت. این فرایند نیاز به منابع چندانی ندارد و تضمین می‌کند که شبکه هم‌چنان فعال باقی می‌ماند. پس از آن‌که ماینرها دارایی خود را در استخرهای مجازی استیک می‌کنند، می‌توانند عمل ماینینگ را انجام دهند و پاداش خود را در ازای این کار دریافت کنند.
عمل سوزاندن توکن‌ها برای ایجاد بلاک‌های جدید، باعث می‌شود که تعداد رمزارزهای در گردش کم شود و به تدریج این مسئله روی ارزش دارایی اثر خواهد گذاشت. دو شبکه کانترپارتی (Counteroarty) و اسلیم کوین (Slimcoin) از این روش برای سوزاندن توکنهای خود استفاده می‌کنند.
توکن سوزی خودکار
در این روش که در رمزارز BNB شاهد پیاده‌سازیی آن هستیم، زمان‌بندی‌هایی برای سوزاندن BNB اعلام می‌شود. این عمل منجر به افزایش تقاضا و کاهش عرضه می‌شود که می‌تواند محرک خوبی برای افزایش قیمت باشد. در سال ۲۰۱۷ و هم‌زمان با عرضه BNB، قرار بر این شد که ۱۰۰ میلیون BNB از طریق برنامه سوزاندن از گردش خارج شوند که این برنامه تاکنون انجام شده است و بخشی از موجودی BNB سوزانده شده است.
توکن سوزی بایننس کوین به صورت خودکار و مطابق برنامه‌های از پیش تعیین‌شده انجام می‌شود. هم‌چنین بخشی از کارمزدهای پرداخت‌شده در زنجیره هوشمند بایننس نیز سوزانده می‌شود و به این ترتیب رمزارزهای BNB از گردش خارج می‌شوند. برای مشاهده وضعیت توکن سوزی خودکار بایننس، می‌توانید به این لینک مراجعه کنید. در این سایت می‌توانید تعداد BNBهایی را که تا کنون سوزانده شده‌اند، مشاهده کنید و برنامه‌ریزی آینده برای توکن سوزی خودکار را نیز ببینید.
سوزاندن کارمزد
سری هم به بلاکچین اتریوم بزنیم؛ جایی که به کمک EIP-1559 بخشی از کارمزدهای شبکه سوزانده می‌شود. اتریوم مدتی است که از مکانیزم اجماع گواه اثبات سهام در شبکه خود استفاده می‌کند. جامعه اتریوم طی پروپوزال شماره ۱۵۵۹ تصمیم گرفت که اترهای جمع‌آوری‌شده حاصل از اعتبارسنجی و تایید تراکنش‌ها را بسوزاند. به این منظور توکن‌ها به آدرس صفر ارسال می‌شوند که کلید خصوصی ندارند و به این معناست که برای همیشه از گردش خارج می‌شوند.
بازخرید و سوزاندن (Buyback and Burn)
یک روش دیگر برای کاهش عرضه در گردش، روش بازخرید و سوزاندن است. در این روش، صاحبان پروژه بخشی از درآمد خود را برای بازخرید توکن‌ها از بازار اختصاص می‌دهند. سپس با سوزاندن این توکن‌ها، عرضه آن را کاهش می‌دهند. دقت کنید که در موارد مختلفی، ممکن است صاحبان پروژه فقط بازخرید انجام دهند و توکن سوزی انجام نشود. برای اطمینان از این مطلب، حتما به اسناد پروژه مراجعه کنید و ببینید که رویکرد آن چیست. نمونه بارز برنامه بازخرید و سوزاندن توکن، مربوط به توکن HT است که رمزارز بومی صرافی هیوبی است و از این طریق عرضه در گردش آن کم می‌شود.
توکن سوزی بر اساس رای حاکمیت
یکی دیگر از روش‌های توکن سوزی در دائو یا سازمان‌های غیرمتمرکز مستقل پیاده می‌شود. در این سازمان‌ها هولدرهای رمزارز بومی شبکه، قدرت تصمیم‌گیری دارند. در چنین پلتفرم‌هایی اعضای کامیونیتی می‌توانند انتخاب کنند که آیا توکن‌ها سوزانده شوند یا خیر. در این شبکه‌ها این اعضای جامعه هستند که می‌توانند با توجه به دارایی‌های خود و قدرت رای‌دهیشان، در این تصمیمات مهم شرکت کنند و اثرگذار باشند.
سوزاندن توکنهای باقی‌مانده از عرضه اولیه
یکی دیگر از روش‌هایی که پروژه‌ها آن را در پیش می‌گیرند، به مواقعی برمی‌گردد که بخشی از توکن‌ها در عرضه اولیه به فروش نمی‌روند. به همین خاطر توسعه‌دهندگان اقدام به سوزاندن آن‌ها می‌کنند تا ارزش دارایی سرمایه‌گذاران کم نشود که این روش به نوعی جذب سرمایه‌گذاران را نیز در پی دارد. بالاتر در مورد این روش توضیحات کافی را ارائه کردیم.
ممکن است روش‌های دیگری نیز برای سوزاندن توکن‌ها ارائه شود. مثلا برخی پروژه‌ها می‌توانند به جای سوزاندن توکنهای در گردش، برنامه صدور توکنهای جدید را تغییر دهند و روند ارائه آن‌ها را کندتر کنند. در این حالت هم شاهد کاهش موجودی در گردش و در نتیجه اثر ضدتورمی خواهیم بود.
لیست پروژه هایی که توکن سوزی دارند را از کجا پیدا کنیم؟
سایت‌های مختلفی وجود دارند که با مراجعه به آن‌ها می‌توانید تقویم توکن سوزی پروژه‌های مخلتف را مشاهده کنید. یکی از این سایت‌ها کوین مارکت کال نام دارد که با مراجعه به آن می‌توانید از رویدادهای مختلف و مهم کریپتویی مطلع شوید. وب‌سایت coindar هم یکی دیگر از مراجعی است که می‌توانید در آن تاریخ وقایع مهم از جمله توکن سوزی را مشاهده کنید. سایت‌ها و پلتفرم‌های دیگری هم هستند که می‌توان در آن‌ها این اطلاعات را پیدا کرد، اما با همین دو سایتی که معرفی کردیم، می‌توانید نیازتان را برطرف کنید.
به جز این موارد، پروژه‌هایی مانند BNB که همواره توکن سوزی دارند، در سایت خود تاریخ سوزاندن توکن‌ها را اعلام می‌کنند. هم‌چنین با مراجعه به وب‌سایت‌های خبری و شبکه‌های اجتماعی پروژه‌های مختلف، می‌توانید از تاریخ رویداد توکن سوزی مطلع شوید.
جمع‌بندی
توکن سوزی فرایندی است که طی آن، بخشی از موجودی یک رمزارز از گردش خارج می‌شود و از بین می‌رود. برای این کار، توکن‌ها به آدرس کیف پولی ارسال می‌شوند که کلید خصوصی آن غیرقابل دستیابی است. این امر نشان می‌دهد که هیچ‌کس نمی‌تواند به آن توکن‌ها دسترسی داشته باشد و به این ترتیب این دارایی‌ها برای همیشه و به صورت دائمی از گردش خارج می‌شوند. این امر به مرور زمان باعث کمیابی آن دارایی می‌شود و احتمال افزایش قیمت را در پی دارد. رمزارزهایی مثل شیبا، BNB و اتریوم هر یک به طریقی فرایند سوزاندن توکن را انجام می‌دهند. توکن سوزی فرایندی برگشت‌ناپذیر است که صاحبان پروژه بیشتر به منظور ایجاد یک رویداد ضد تورمی به سراغ آن می‌روند. آیا به نظر شما توکن سوزی مستقیما می‌تواند موجب افزایش قیمت دارایی شود؟ آیا تجربه خرید رمزارزهایی را که توکن سوزی کرده‌اند، داشته‌اید؟