الگوهای کندل استیک از جمله الگوهای پرطرفدار و پرکاربرد تحلیل تکنیکال هستند که بر اساس آن‌ها می‌توان قیمت دارایی و ادامه روند را پیش‌بینی کرد. این الگوها ممکن است به صورت صعودی باشند یا نزولی. با مشاهده الگوهای نزولی کندل استیک، می‌توان انتظار داشت که قیمت دارایی افت پیدا کند. اما این الگوها کدام‌اند؟ در این مطلب از آکادمی گرانمایه قصد داریم به معرفی معروف ترین الگوهای بازگشتی و ادامه دهنده نزولی کندل استیک بپردازیم و شما را با ویژگی‌ها و مشخصات این الگوها آشنا کنیم.
کندل استیک چیست؟
کندل استیک (Candle Stick) یا نمودار شمعی چیست؟، شکلی از نحوه نمایش قیمت دارایی‌هاست. در این نمودار، به کمک میله‌هایی متوالی قیمت دارایی نشان داده می‌شود. هر میله (همان کندل) چهار مولفه در دل خود دارد که عبارت‌اند از قیمت باز شدن، قیمت بسته شدن، بیشترین قیمت دارایی و کمترین قیمت آن. در هر لحظه که یک کندل تشکیل می‌شود، این چهار فاکتور را می‌توان از روی نمودار شمعی خواند. هم‌چنین هر شمع، یک بدنه دارد و ممکن است سایه هم داشته باشد. بدنه شمع قیمت باز و بسته شدن را نشان می‌دهد و سایه‌های بالایی و پایینی، نشان‌دهنده بیشترین و کمترین قیمت دارایی هستند. کندل‌های قرمز نزولی هستند و کندل‌های سبز صعودی.
یک مثال می‌تواند به درک بهتر کندل استیک کمک کند. مثلا اگر در تایم فریم چهارساعته نمودار را باز کنیم، هر کندل نماینده اطلاعات ۴ ساعت است. یک کندل در تایم فریم چهار ساعته قیمت باز و بسته شدن دارایی و بیشترین و کمترین قیمت را طی این چهار ساعت نمایش می‌دهد. گاهی اوقات این کندل‌ها به گونه‌ای کنار هم قرار می‌گیرند که می‌توان حرکات آینده را پیش‌بینی کرد. به این ترتیب الگوهای کندل استیک تشکیل می‌شوند که می‌توانند به صورت صعودی یا نزولی باشند. در ادامه به چند مورد از مهم‌ترین و معروف ترین الگوهای نزولی کندلی اشاره می‌کنیم. اگر این الگوها را در نموداری دیدید، می‌توانید آن‌ها را به شکلی که در ادامه توضیح می‌دهیم، تفسیر کنید.
معروف ترین الگوهای نزولی کندلی
الگوهای نزولی کندل استیک را می‌توان بسته به شرایط دارایی، در نمودار قیمت مشاهده کرد. چند مورد از این الگوها نسبت به بقیه، معروف‌تر و شناخته‌شده‌تر هستند و احتمال وقوعشان هم بیشتر است. این الگوها به شرح زیر هستند. توجه کنید که در ابتدا الگوهای بازگشتی نزولی را بررسی می‌کنیم و در پایان اشاره‌ای به الگوهای ادامه‌دهنده نزولی کندلی نیز خواهیم داشت.
پرایس اکشن به عنوان یکی از برترین سبک‌های تحلیلی در دنیای معامله‌گری شناخته می‌شود. دوره پرایس اکشن، جدیدترین روش برای معامله در بازار ارزهای دیجیتال را به شما آموزش می‌دهد. برای یادگیری اصول پرایس اکشن، توصیه می‌کنیم که در دوره پرایس اکشن شرکت کنید.
الگوی هنگینگ من یا مرد دار آویخته (Hanging Man)
الگوی مرد دارآویز یکی از مطرح‌ترین الگوهای نزولی کندل استیک است که به لحاظ ظاهری مشابه یکی دیگر از الگوهای کندلی، یعنی چکش است. در این الگو، کندلی داریم که بدنه بسیار کوچکی دارد و سایه بلندی نیز از پایین بدنه شمع خارج شده است. این الگو در روندهای صعودی دیده می‌شود و وقتی آن را روی نمودار ببینیم، می‌توانیم احتمال نزولی شدن روند را در نظر بگیریم.
اگر این الگو را در انتهای یک روند صعودی دیدید، سیگنالی برای بستن پوزیشن لانگ یا باز کردن یک پوزیشن شورت صادر می‌شود. می‌بینید که این الگو یک الگوی بازگشتی است که از تغییر روند خبر می‌دهد. البته برای این‌که بتوانیم از میزان احتمال این تغییر روند مطمئن‌تر شویم، بهتر است از سایر اندیکاتورها (مانند میانگین متحرک) برای تایید سیگنال استفاده کنیم. هیچ‌گاه تنها از یک الگوی شمعی برای انجام معاملات خود استفاده نکنید.
الگوی ستاره دنباله دار (shooting Star)
یکی دیگر از الگوهای نزولی کندل استیک، ستاره دنباله‌دار یا شوتینگ استار نام دارد. دقیقا مثل مرد حلق آویز، این الگو هم در پایان یک روند صعودی ظاهر می‌شود. باز هم یک کندل با بدنه کوچک داریم که سایه بالایی آن بلند است. الگوی ستاره دنباله‌دار باید فاقد سایه پایینی باشد، اما در صورتی‌که این سایه کوچک باشد، می‌توان آن را نادیده گرفت و مشکلی پیش نمی‌آید.
از آن‌جا که این الگو یک الگوی بازگشتی است، با مشاهده آن باید این احتمال را بدهیم که روند تغییر می‌کند و خرس‌ها (فروشندگان) قدرت را در دست می‌گیرند تا قیمت دارایی را پایین بکشند. معمولا وقتی در انتهای روند صعودی، چند کندل قرمز در نمودار ظاهر می‌شود و سپس شوتینگ استار تشکیل می‌شود، پس از آن شاهد افت قیمت خواهیم بود.
الگوی اینگالف نزولی (Bearish Engulfing)
الگوهای اینگالفینگ یا پوشاننده در دو نوع صعودی و نزولی روی نمودار قیمت ظاهر می‌شوند. این الگو از جمله ساختارهایی است که از دو کندل تشکیل شده است. از نام الگو نیز چنین برمی‌آید که شمع دوم باید شمع اول را کاملا بپوشاند. شمع اول و دوم باید رنگ‌های متفاوتی داشته باشند.
در شرایطی که کندل اول قرمز باشد و کندل دوم سبز، این الگو صعودی است. اما اگر در پایان یک روند صعودی، کندل کوچک اول سبز باشد و کندل قدرتمند قرمزی آن را بپوشاند، می‌توان خبر از تشکیل الگوی اینگالف نزولی داد. مشاهده این الگو از بازگشت روند اطلاع می‌دهد و احتمال دارد که گاوها (خریداران) تسلیم خرس‌ها شوند و یک روند نزولی آغاز شود.
الگوی ستاره شامگاهی (Evening Star)
نوع دیگری از الگوهای ستاره، با نام ستاره شامگاهی شناخته می‌شود. این الگو هم مثل سایر مواردی که تا اینجا معرفی کردیم، یک الگوی نزولی کندلی است که با مشاهده آن باید احتمال داد که روند برمی‌گردد و نزول قیمت آغاز می‌شود.
ستاره شامگاهی از کنار هم قرار گرفتن سه کندل تشکیل می‌شود. در این ساختار باید یک کندل سبز با بدنه قوی داشته باشیم. سپس یک کندل کوچک (در بیشتر مواقع دوجی) با سایه‌های بالا و پایین خواهیم داشت که رنگ آن اهمیتی ندارد. اما رنگ کندل سوم باید قرمز باشد و بدنه‌ای قوی داشته باشد تا از تشکیل الگوی ستاره شامگاهی مطمئن شویم.
الگوی سه کلاغ سیاه (Three Black Crows)
یکی دیگر از الگوهای نزولی کندل استیک، سه کلاغ سیاه نام دارد. مشخص است که این الگو هم از سه کندل تشکیل می‌شود. در انتهای روند صعودی، اگر سه شمع قرمز پشت سر هم تشکیل شد، می‌توان احتمال داد که این الگو تشکیل شده است. برای اطمینان باید چند شرط را حتما بررسی کنیم.
اول این‌که حتما هر سه شمع باید قرمز باشند. شرط دوم این است که باید قبل از این سه شمع، روند دارایی صعودی باشد. هم‌چنین شمع سوم نباید سایه بلندی داشته باشد که در این صورت نمی‌توان با اطمینان از تشکیل الگوی نزولی سه کلاغ سیاه حرف زد. شمع دوم باید جایی در میانه بدنه شمع اول بازگشایی شود و قیمت بسته شدنش از کندل قبلی پایین‌تر باشد. البته یک نکته را توجه کنید که در تعریف این الگو، ممکن است موارد دیگری هم قید شده باشد. به همین خاطر است که گاهی برای تریدر تازه‌کار، تشخیص این الگوها کار ساده‌ای نیست.
الگوی پوشش ابر سیاه (Dark Cloud Cover)
آخرین الگوی نزولی بازگشتی کندلی که در این مطلب به آن اشاره خواهیم کرد، الگوی پوشش ابر سیاه نام دارد. مانند الگوهای دیگری که معرفی کردیم، مشاهده این الگو هم از احتمال تغییر روند خبر می‌دهد. این الگو از دو شمع تشکیل می‌شود. کندل اولی سبز و صعودی است؛ اما کندل دوم که قرمز است، باید بالاتر از کندل اول باز شود ولی در میانه‌های بدنه آن کندل بسته شود. برای تشخیص این الگو، پنج شرط زیر باید برقرار باشد:
- روند باید صعودی باشد.
- کندل اول باید صعودی باشد.
- کندل دوم باید قرمز و نزولی باشد.
- قیمت باز شدن کندل دوم باید از بالاترین قیمت کندل اول بیشتر باشد.
- کندل دوم باید جایی پایین‌تر از وسط بدنه کندل اول بسته شود؛ این یعنی بدنه کندل دوم باید دست‌کم نصف بدنه کندل اول را پوشانده باشد.
توجه کنید که هر دو کندل در این الگو باید بدنه‌ای قوی و بزرگ داشته باشند. اگر شمع‌ها کوچک باشند، الگو از درجه اعتبار ساقط خواهد بود. با مشاهده الگوی پوشش ابر سیاه، باید انتظار افت قیمت و تغییر روند را داشته باشید.
الگوهای ادامه دهنده نزولی
الگوهایی که تا اینجا معرفی کردیم، همگی بازگشتی بودند؛ به این معنا که با مشاهده آن‌ها، روند صعودی به نزولی تغییر پیدا می‌کند. اما برخی دیگر از الگوهای نزولی، ادامه‌دهنده هستند. به این معنا که روند تا قبل از شکل‌گیری الگو نزولی بوده است و پس از مشاهده الگو، هم‌چنان نزولی باقی خواهد ماند. مهم‌ترین الگوهای ادامه دهنده نزولی عبارت‌اند از:
- الگوی مثلث نزولی: در این الگو که در روندهای نزولی شکل می‌گیرد، مثلثی داریم که ضلع پایینی آن خط حمایت را تشکیل می‌دهد. ضلع بالایی نیز شیبی رو به پایین دارد. سرانجام اگر کندل‌ها از ضلع پایینی خارج شوند، ریزش ادامه‌دار خواهد بود.
- الگوی مستطیل نزولی: این الگو هم در روندهای نزولی شکل می‌گیرد و هم در روندهای صعودی. در این الگو شاهد حرکات رنجی هستیم که سقف و کف‌های قیمتی‌ای می‌سازند که منجر به تشکیل دو خط موازی خواهند شد. این دو خط بدنه مستطیل را شکل می‌دهد. روند قیمت باید قبل از این الگو نزولی باشد. سپس حرکت تا جایی ادامه خواهد داشت که کندل‌ها از ضلع پایینی مستطیل خارج شوند و دارایی به کاهش قیمت خود ادامه دهد.
- الگوی پرچم نزولی: الگوی پرچم هم به شکل نزولی وجود دارد و هم صعودی. در الگوی نزولی، کندل‌های قرمز نزولی، میله پرچم را تشکیل می‌دهند. سپس سقف و کف‌های قیمتی دو خط موازی مورب با شیب رو به بالا ایجاد می‌کنند. به شکلی که بدنه پرچم به سمت بالاست. پس از خروج از الگو، قیمت هم‌چنان به کاهش ادامه می‌دهد.
- الگوی فنجان و دسته معکوس: در این الگو، روندمان نزولی است. سپس حرکتی شیب‌دار منجر به تشکیل یک قوس گنبدی‌شکل می‌شود که مثل یک فنجان برعکس است. در نهایت پس از این قوس، مجددا یک حرکت صعودی خواهیم داشت که حکم دسته فنجان را دارد. با مشاهده این الگو باید منتظر باشیم در صورت شکست قیمت به سمت پایین، حرکت نزولی ادامه پیدا کند.
جمع‌بندی
الگوهای نزولی الگوهایی هستند که پس از مشاهده آن‌ها، قیمت کاهش پیدا خواهد کرد. این الگوها می‌توانند به شکل ادامه‌دهنده یا بازگشتی باشند. در الگوهای بازگشتی، روند قبل از شکل‌گیری الگو صعودی است و با مشاهده الگوی نزولی، احتمال تغییر روند وجود دارد. مرد دارآویز، ستاره دنباله‌دار، سه کلاغ سیاه و اینگالف نزولی نمونه‌هایی از این الگوها هستند. در سمت دیگر الگوهای ادامه‌دهنده الگوهایی هستند که حرکت قبلی خود را تشدید می‌کنند؛ یعنی اگر حرکت قبلی نزولی باشد، پس از شکل‌گیری الگو هم‌چنان حرکت نزولی خواهد بود. الگوی مثلت، مستطیل و پرچم نزولی، در این دسته جای می‌گیرند. توجه کنید که نمی‌توان تنها با مشاهده این الگوها دست به معامله زد و باید به دنبال تایید دیگری باشید تا بتوانید با اطمینان خاطر بیشتری دست به معامله بزنید. اگر مطالعه این مقاله برای شما مفید بود، می توانید مقاله بهترین الگو های کندل استیک صعودی را نیز در آکادمی گرانمایه مطالعه کنید.